Notícias do Brasil em castelhano

Autores

DOI:

https://doi.org/10.22478/ufpb.2317-6725.2023v28n49.66598

Palavras-chave:

História da América Colonial, Invasão da Bahia, Guerra de Pernambuco, História Conectada

Resumo

Os homens de governo do Caribe e do Brasil no século XVII, compartilhavam a mesma preocupação: os holandeses. Muito se fala sobre as invasões neerlandesas no nordeste de uma perspectiva fechada nas fronteiras nacionais, esquecendo-se de que a América espanhola também foi impactada pelo mesmo evento. A nossa intenção, portanto, é apresentar a integração desses espaços através da circulação de pessoas e informações à luz da História Conectada. No primeiro momento, mostramos como os acontecimentos no Brasil orientaram e repercutiram nas discussões dos cabildos. No segundo, apontamos como o Brasil se tornou parte das preocupações das autoridades coloniais, principalmente após o ataque a Pernambuco, quando converteu-se em uma importante base dos corsários para o planejamento de eventuais ataques no Atlântico. Por fim, apresentamos a circulação direta dos dissidentes da guerra em Pernambuco, arribados na cidade de Cartagena das Índias – Nova Granada, em 1640, oriundos da Armada do Conde da Torre. Para esta tarefa, utilizamos como fontes os despachos de autoridades da administração colonial comparando as informações com aquelas produzidas por particulares, a fim de realizar uma leitura crítica dos documentos, inserindo-os em seu contexto de produção e sem perder de vista suas funções.

Downloads

Não há dados estatísticos.

Biografia do Autor

Jéssika de Souza Cabral, Universidade Federal Rural do Rio de Janeiro

Jéssika de Souza Cabral é doutoranda no Programa de Pós-Graduação em História da Universidade Federal Rural do Rio de Janeiro.

Referências

ÁLVAREZ SANTOS, Javier Luis. Redes transfronterizas en un Atlántico dinámico: la inserción de la agencia portuguesa en América española a través de Canarias (1580–1640). Anuario Latinoamericano – Ciencias Políticas y Relaciones Internacionales, vol. 10, n. 1, p. 203-218, 2020.

CANABRAVA, Alice Piffer. O Comércio Português no Rio da Prata 1580-1640. Belo Horizonte: Ed. Itatiaia, São Paulo: Ed. USP, 1984.

CHAMBOULEYRON, Rafael. “Como se hace en Indias de Castilla”. El cacao entre la Amazonía portuguesa y las Indias de Castilla (siglos XVII y XVIII). Revista Complutense de Historia de América, vol. 40, p. 23-43, 2014.

DANTAS, Vinícius Orlando de Carvalho. O Conde de Castelo Melhor: Valimento e razões de Estado no Portugal seiscentista (1640-1667). Dissertação (Mestrado em História). Niterói: Universidade Federal Fluminense, 2009.

FRANÇOZO, Mariana. De Olinda a Holanda: o gabinete de curiosidades de Nassau. Campinas, SP, Brasil: Editora Unicamp, 2014.

GOMES, João Pedro. Os portugueses de Cartagena das Índias e a Restauração. O resgate de D. João Rodrigues de Vasconcelos e Sousa, Conde de Castelo Melhor. Revista 7 Mares, vol. 5, p. 10-27, 2014.

GROESEN, Michiel van. Amsterdam’s Atlantic: print culture and the making of Dutch Brazil. Philadelphia: University of Pennsylvania Press, 2017.

GRUZINSKI, S. O historiador e a mundialização. Revista da Universidade Federal de Minas Gerais, Belo Horizonte, vol. 27, n. 1, p. 106-123, 2021. Disponível em: https://periodicos.ufmg.br/index.php/revistadaufmg/article/view/29174. Acesso em: 4 maio. 2023.

GRUZINSKI, Serge. Os mundos misturados da monarquia católica e outras connected histories. Topoi, Rio de Janeiro, p. 175-195, 2001.

HERNÁNDEZ, Luis Alberto Anaya. Las relaciones de los judeoconversos portugueses de Holanda con los de Canarias y América a través de su correspondencia. Anuario americanista europeo, n. 4-5, p. 239-258, 2006.

LENK, Wolfgang. Fiscalidade e administração fazendária na Bahia durante a guerra holandesa. História Econômica & História de Empresas, vol. 13, n. 2, p. 53-78, 2012.

MARANHO, Milena Fernandes. Retratos da colonização: Os mapas dos Teixeira Albernaz e a construção dos sentidos da América portuguesa seiscentista. Universidade de São Paulo, 3º Simpósio Ibero-americano da História da Cartografia: Agendas para a História da Cartografia Iberoamericana, São Paulo, 2010.

RAULT, Didier. La información y su manipulación en las relaciones de sucesos. Encuesta sobre dos relatos de batallas navales entre españoles y holandeses (1638). Criticón, n. 86, p. 97-115, 2002.

RODRÍGUEZ RODRÍGUEZ, José Javier. De la relação a la comedia: La desgracia más felice (1645), de António de almeida. Criticón, vol. 116, p. 63-90, 2012.

SANTIRÓ, Ernest Sánchez; CARRARA, Angelo Alves (orgs.). Guerra e fiscalidade na Ibero-América latina colonial (séculos XVII-XIX). Juiz de Fora: Editora UFJF, 2012.

SANTOS PÉREZ, J. Manuel. Conexiones globales y circulación en la américa portuguesa en el periodo de la unión de coronas ibéricas (1580-1640). El renovado interés por el “Brasil hispano". Revista Paradigma, vol. 30, n. 3, p. 02-33, 2022. Disponível em: https://revistas.unaerp.br/paradigma/article/view/2652. Acesso em: 4 maio. 2023.

SANTOS PÉREZ, J. Manuel; SOUZA, George F. Cabral de (orgs.). El desafío holandés al dominio ibérico en Brasil en el siglo XVII. Salamanca, España: Ediciones Universidad de Salamanca, 2006.

SCHAUB, Jean-Frédéric. Portugal na monarquia hispânica: 1580-1640. Lisboa: Livros Horizonte, 2001.

SCHWARTZ, Stuart B. Los Portugueses y las Antillas: Brasil azucarero y el Gran Caribe. Alternativas, competencias y modelos durante los siglos XVI y XVII. no prelo.

SCHWARTZ, Stuart B. Panic in the Indies: The Portuguese threat to the Spanish empire, 1640–50. Colonial Latin American Review, vol. 2, n. 1-2, p. 165-187, 1993.

SUBRAHMANYAM, Sanjay. Connected Histories: Notes towards a Reconfiguration of Early Modern Eurasia. Modern Asian Studies, vol. 31, n. 3, p. 735-762, 1997.

SUBRAHMANYAM, Sanjay. Connected history: essays and arguments. New York: Verso Books, 2022.

SUBRAHMANYAM, Sanjay. Em busca das origens da história global: aula inaugural proferida no Collège de France em 28 de novembro de 2013.

SUBRAHMANYAM, Sanjay; O império asiático português 1500-1700: uma história política e económica. Linda-a-Velha: DIFEL, 1995.

VILA VILAR, Enriqueta. Los asientos portugueses y el contrabando de negros. Anuario de estudios americanos, n. 30, p. 557-609, 1973.

VILA VILAR, Enriqueta. Hispanoamerica y el comercio de esclavos: los asientos portugueses. Sevilla: Escuela de estudios hispano-americanos, 1977.

WHEAT, David. The first great waves: african provenance zones for the transatlantic slave trade to Cartagena de Indias, 1570-1640. The Journal of African History, vol. 52, n. 1, p. 01-22, 2011.

WHEAT, David. Brasil en el tráfico de esclavos hacia las Antillas, Venezuela y Cartagena de Indias siglos XVI-XVII. In: Simpósio Temático 9: El trafico de esclavos en el Atlántico ibérico, siglos XVI-XVII. Lima: [s.n.], 2022.

WRIGHT, Irene Aloha. Nederlandsche zeevaarders op de eilanden in de Caraïbische zee en aan de kust van Columbia en Venezuela gedurende de jaren 1621-1648(9): "documenten hoofdzakelijk uit het Archivo General de Indias te Sevill". Kemink,1935. Geraadpleegd op Delpher op 27-09-2023, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMKB05:000038084:00009.

Downloads

Publicado

2024-02-28

Como Citar

CABRAL, J. de S. Notícias do Brasil em castelhano. Saeculum, [S. l.], v. 28, n. 49, p. 08–35, 2024. DOI: 10.22478/ufpb.2317-6725.2023v28n49.66598. Disponível em: https://periodicos.ufpb.br/index.php/srh/article/view/66598. Acesso em: 27 abr. 2024.